Bez odpowiedniego wyposażenia, trudno sobie wyobrazić domową kuchnię. Patelnię uznaje się za jedno z niezbędnych akcesoriów. To na niej wykonujemy smażenie, duszenie, podpiekanie, obsmażanie, podgrzewanie i wiele innych czynności. Jednak każdy z nas z pewnością doświadczył narzekania na przywierającą żywność, przypalenie się, a także trudności z czyszczeniem patelni. Aby temu zapobiec, warto wybierać patelnie wykonane z odpowiednich materiałów i pokryte specjalną powłoką. Jakie są rodzaje patelni i która powłoka jest najlepsza: teflonowa, ceramiczna, tytanowa, a może z kamionki?
Jakie cechy powinna mieć dobra patelnia?
Zanim skupimy się na samych powłokach patelni, wyjaśnijmy, co poza powłoką decyduje o jakości patelni - naturalnie. Już na początku przypomnieliśmy sobie, jak uciążliwe jest korzystanie z patelni niskiej jakości. Główne problemy to przywieranie jedzenia i trudności w czyszczeniu. Jednak może pojawić się więcej problemów, takich jak długie i/lub nierównomierne nagrzewanie się, znaczny ciężar, nagrzewająca się rączka, a także nietrwała powłoka, która szybko się rysuje i niszczy, nawet przy stosowaniu zalecanych przez producenta akcesoriów. Nawet najmniejsza rysa może oznaczać koniec patelni, ponieważ częste przywieranie właśnie w tym miejscu wymaga intensywniejszego mycia, co... jeszcze bardziej uszkadza powierzchnię powłoki. I tak błędne koło się zamyka. Na dodatek, patelnia może być niemożliwa do umycia w zmywarce lub wymagać specjalnej konserwacji.
Patelnia z wysokiej jakości powłoką, dostosowaną do naszych potrzeb, eliminuje wiele z tych problemów. Przyjrzyjmy się różnym rodzajom powłok i patelni dostępnych w sklepach oraz sprawdźmy, jaka powłoka patelni jest najlepsza.
Jaka powłoka patelni?
Powłoka teflonowa
Zacznijmy od popularnej powłoki teflonowej, cechującej się lekkością i nieprzywieralnością. Oznacza to, że pozwala na smażenie bez lub z minimalnym użyciem tłuszczu i po użyciu nie wymaga intensywnego mycia - zwykle wystarczy jedynie opłukać lub przetrzeć patelnię. Kiedyś, gdy patelnie z powłoką teflonową zyskiwały popularność, akcesoria z powłoką o nieznanej kompozycji pojawiały się na rynku. Później pojawiły się informacje o potencjalnej szkodliwości teflonu, jednak badania wciąż nie są jednoznaczne. Ogólnie przyjmuje się, że sam teflon nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, więc powłokami teflonowymi nie trzeba się obawiać, zwłaszcza jeśli wybierzemy patelnię z odpowiednimi atestami. Jedną z zalet teflonu jest szybkie przewodnictwo ciepła, co sprawia, że patelnia szybko się nagrzewa i jest gotowa do smażenia. Dodatkowo równomierne rozprowadzanie ciepła eliminuje obawy o nierówne usmażenie potrawy, takie jak przypalanie w jednym miejscu, podczas gdy w innym produkt pozostaje surowy.
Powłoka teflonowa cieszy się ogromną popularnością i znajduje się na wielu rodzajach patelni, wykonanych zarówno z aluminium, jak i innych materiałów. Główne zalety tej powłoki to lekkość, łatwość w utrzymaniu czystości, wysoka nieprzywieralność oraz atrakcyjna cena. Niemniej jednak ma ona kilka wad. Przede wszystkim jest podatna na uszkodzenia i zadrapania nawet przy delikatnym kontakcie z metalowymi sztućcami. Lekko uszkodzona patelnia staje się niestety nieprzydatna do użytku.
Powłoka ceramiczna
Następną powłoką, na którą możemy trafić, jest powłoka ceramiczna, charakteryzująca się podobną do teflonowej słabą odpornością na zarysowania, dlatego wymaga stosowania odpowiednich sztućców - silikonowych lub drewnianych. Użycie metalowych łopatek czy widełków spowoduje zarysowania. Dodatkowo, nieodpowiednie i intensywne mycie może doprowadzić do uszkodzenia powłoki. Ceramika ma podobne właściwości przewodzenia ciepła jak teflon, ale nagrzewa się nieco wolniej. Kiedy już osiągnie właściwą temperaturę, równomiernie się rozgrzewa, umożliwiając smażenie z niewielką ilością tłuszczu lub nawet bez niego. Wadą tej powłoki jest jednak stosunkowo duży ciężar. Podczas dłuższego smażenia i np. podrzucania warzyw czy naleśników, może to być pewnym utrudnieniem. Gdy używamy patelni z powłoką ceramiczną, powinniśmy pamiętać, aby unikać gwałtownych zmian temperatury, na przykład nie zalewać jej zimną wodą tuż po zdjęciu z palnika.
Powłoka tytanowa
Powłoka tytanowa wyróżnia się bardzo dużą wytrzymałością. Tytan jest niezwykle trwałym i odpornym materiałem, dlatego powłoka patelni dziedziczy te właściwości. Można ją znaleźć na przykład na patelniach metalowych lub żeliwnych. Patelnie z powłoką tytanową są najbardziej odporne na zarysowania. Chociaż mogą się nieco dłużej nagrzewać, równomiernie utrzymują temperaturę, co zapobiega przywieraniu jedzenia, nawet podczas smażenia bez dodatku tłuszczu. Taki sposób smażenia uznawany jest za zdrowy, ponieważ nie uwalnia żadnych potencjalnie szkodliwych związków. Warto również zauważyć, że patelnia tytanowa jest odpowiednia do mycia w zmywarce, co stanowi spore ułatwienie. Niestety, jej wadą jest wysoka cena.
Przy wyborze odpowiedniej patelni, często zastanawiamy się, która powłoka jest najlepsza. Warto jednak pamiętać, że każdy z wymienionych typów ma swoje plusy i minusy, a wybór zawsze będzie pewnym rodzajem kompromisu, zależnego od dokładnej analizy własnych potrzeb.
Zobacz też:
Czy warto kupić noże ceramiczne?
Jaką gofrownice wybrać? Poradnik
Do czego można używać blendera?